Mette Bunskoek heeft een podcast gemaakt over het oorlogsverleden van haar overgrootvader.
We praten met haar over het hoe en waarom van deze podcast.
Docent
Mette is 30 jaar geleden in Dalerveen geboren. Ze woont in Zwolle waar ze de opleiding tot docent theater gevolgd heeft. Ze maakt theatervoorstellingen, doet trainingen o.a. voor de overheid, werkt op de opleiding die ze zelf gevolgd heeft, maakt podcasts (dat is een gesproken documentaire) en heeft het dus druk als zzp’er.
Nachtmerries
Als kind kreeg Mette geregeld nachtmerries en daarin marcheerde haar opa Dalen, zoals haar overgrootvader werd genoemd, in het donker langs haar huis. Ze kon dit niet goed plaatsen, want in haar herinnering was opa Dalen een lieve en grappige man die haar graag kietelde. Opa Dalen overlijdt als Mette nog heel jong is.
Later hoort ze van haar moeder over het NSB-verleden van hem. Weer veel later neemt Mette zich voor om eens goed uit te zoeken hoe dat zat met hem en hoe het komt dat er zo weinig over wordt gesproken in de familie.
Ze besluit er een podcast over te gaan maken. Daarin komen haar herinneringen en de band met haar opa aan bod, maar ook en vooral de impact op latere generaties van een foute keuze. “Moet je je schamen voor het verleden van je voorouders? Natuurlijk wilde ook ik graag dat al mijn opa’s en oma’s in het verzet tegen de Nazi’s hadden gezeten. Maar dat is niet zo. Ik wilde er wel achter komen hoe het zo is gekomen. Als je de geschiedenis kent, kun je gemaakte fouten misschien voorkomen.”
Schaamte
In de gesprekken die Mette voert, komt de schaamte geregeld naar boven. “Toen ik besloot om een podcast te maken over dit onderwerp en ook mijn familie erbij te betrekken, ontstond er reuring bij hen. Moet je het hier wel over hebben? Wat gebeurt er als dit verhaal naar buiten komt?”
Mette hoopte dat door de podcast het wat gemakkelijker zou worden om er gezamenlijk over te praten. Ze spreekt met familieleden, gaat naar het Herinneringscentrum Westerbork en bekijkt de dossiers in het Nationale Archief in Den Haag.
Daar komt ze veel meer te weten over het oorlogsverleden van haar opa Dalen. “Hij was niet alleen lid van de NSB, maar ook ging hij bij de Landwacht. Hij deed huiszoekingen en ging o.a. op zoek naar verboden radiotoestellen en onderduikers.” Na de oorlog wordt opa Dalen veroordeeld tot zeven jaar gevangenisstraf en wordt zijn kiesrecht hem ontnomen.
Reacties
Door het maken van de podcast en het gesprek open te breken is voor sommige familieleden een verwerkingsproces begonnen. Toch blijft het openbaar maken van het verhaal spannend. Hoe zullen anderen reageren? “Het zegt wat mij betreft iets over hoe diep het zit.”
Mette heeft via de social media veel positieve reacties gekregen op haar podcast. Dat doet haar goed. “Ik heb mezelf en mijn familie door deze informatie in een kwetsbare positie gebracht. Het is dan fijn dat er heel begripvol gereageerd wordt.”
Tijd
Het was veel werk voor Mette om deze podcast te maken. Ze heeft er ruim tien maanden aan gewerkt. Het was veel uitzoeken, veel interviews afnemen (soms kwam van 4 uur interview maar enkele minuten in de podcast!), veel overleggen met haar begeleiders, heel veel schaven aan de samenstelling van de podcast en het monteren van het geheel was misschien nog het meeste werk.
Dankzij subsidie van de Provincie Overijssel kon ze dit realiseren. Ook is ze haar begeleiders dankbaar voor hun stimulansen, zoals ze aan het eind van de podcast laat weten.
Mette wilde het verhaal van opa Dalen uitzoeken en ze weet niet of er nog meer informatie is. Als er nog informatie beschikbaar komt, sluit ze niet uit dat er een vervolg komt op de podcast. Ze is nu op zoek naar nieuwe onderwerpen voor een volgende podcast.
Over de podcast
Mette heeft haar angsten die ze als kind in de nachtmerries ervoer afgesloten. Ze heeft goed uitgezocht hoe het zat met haar opa Dalen en heeft het verleden meer bespreekbaar gemaakt in haar familie. “Het gaat er nu wel over!”
De podcast van Mette heet Wat niet weet, wat niet deert en is te vinden in zowel de Spotify- als in de Apple podcast app.
