Maandag besloot ik na lange tijd weer eens naar Dalen te gaan. Hier ben ik geboren en heb er een groot deel van mijn jeugd doorgebracht.
Even naar het centrum; een lekker kopje koffie met appelgebak op een terras.
Ik kom er vast nog wel oude bekenden tegen.
Onderweg naar Dalen gingen mijn gedachten terug naar vroeger. Hoe het was op de lagere school. Bij wie zat ik ook al weer in de klas? Een paar herinner ik me nog wel. Maar wie ik nooit zal vergeten:
Meester van Delden, Juffrouw Kiers, Juffrouw Pol en Roef Hoving, de conciërge.
Ik had de hele dag tijd. Dus mooi een toeristische route genomen. Vanuit het Noorden richting Emmen op Holsloot aan en toen richting Dalen. Emmerweg, maximum snelheid 30 km. Mooie snelheid om het verleden even terug te halen. De Lagere Landbouwschool, de Melkfabriek, IJpelaar, ze hadden ook een bibliotheek achter in de winkel herinner ik mij. Het Brandgat, daar tegenover smid Naber, daarnaast politie Kort ( had hij nu rood haar of woonde hij in een huis met rode stenen?), rechts de boerderij van Meilink. En dan links het oude gemeentehuis. ’t Is allemaal weg of veranderd sinds ik weg ben. Vaag heb ik de veranderingen richting de markt nog meegekregen. De boerderij van Oom Appie Kip en het café van Jantien van Gerhard hebben plaats gemaakt voor een winkelcentrum. Ook in het pand van bakker Peeks, Café Danes en de oude pastorie is het één en ander veranderd.
Bij het winkelcentrum is altijd wel gelegenheid om te parkeren; daar de auto neergezet en richting de kerk gekuierd. Ik heb eerst nog een rondje om de kerk gemaakt en op het kerkhof het graf van mijn overleden grootouders bezocht. Ik schaamde me; het graf is sterk verwaarloosd, dus tijd voor familieberaad.
Maar dan is er koffie. Keus genoeg.
De Baander ( Hotel de Boer). Hier hadden we altijd het buurtfeest. De voordeur zit nog op dezelfde plek, maar die is gesloten. Aan de zijkant is een groot terras. Ook daar geen leven en dus ook geen koffie.
Dan maar naar de overkant het ‘t Oelnbret. Ook alles gesloten. Dan naar de andere kant van de kerk. Restaurant Cornelis. Ik was verbaasd; ook gesloten!! Ik ben midden op de Hoofdstraat gaan staan en heb geschreeuwd: “Ik wil koffie”
Ik zag niemand, maar toch hoorde ik een stem. “Je zult hier in Dalen vanmorgen geen koffie kunnen kopen, vanmiddag niet lunchen en vanavond ook niet dineren. Sterker nog: het gebeurt vaker dat er op andere dagen in de week ook geen restaurant open is.”
Ik vroeg: ”Wie ben jij en waar sta je”? De stem zei: ” Kijk naar boven naar de torenspits, daar sta ik en soms praat ik. Ik praat als ik het ergens niet mee eens ben, als er veranderingen zijn die ons allen volgens mij niet ten goede komen.”
Wonderbaarlijk. De haan boven op de torenspits die tegen me praatte.
En hij vertelde:
“Ik sta hier al zolang de toren hier ook staat. Ik heb het hele wel en wee van het dorp meegemaakt. Ik sta in het centrum van het dorpsgebeuren. En er gebeurt altijd veel in het dorp. Vakantiegangers en mensen uit de omgeving: zij allen weten Dalen te vinden. Ganzenmarkt is een Coevordens feest, maar velen kwamen nooit verder dan Dalen. De feestgangers vanuit Zweeloo, Benneveld, Oosterhesselen, Gees en Zwinderen kwamen nooit verder dan Dalen. Hier was het feest. In Dalen was het gezellig!
Roel Hidding, toen eigenaar van ‘t Oelnbret heeft nog jaren deze Ganzenmarkt-traditie in Dalen voortgezet. Ik herinner me de veemarkten. ’s Morgens om 5 uur werd het vee al aangevoerd en om half 6 waren de cafés open. Eind jaren 60 is aan deze traditie een eind gekomen.
Maar er kwamen andere nieuw activiteiten. Bekend evenement was het 2 daags internationaal A-junioren toernooi. Het toernooi speelde zich af op sportveld ’t Grootveld maar het trok veel toeschouwers waarvan velen ’s avonds de gezelligheid in het dorp zochten.
Het 700-jarig bestaan van Dalen; een prachtig evenement waar de horeca actief op inspeelde. Deelname aan het Twaalf Provinciën Spel in Utrecht. De hele dag en nacht feest in Cornelis. Voor de jeugd discotheek in de Baander met DJ Spooky.
Voetballers en ook andere sportverenigingen waren altijd welkom in de plaatselijke horeca.
Nooit een dichte deur voor de vertrekkende en terugkomende teams van de Voetbal, Volleybal en Handbal bij Gerard en Diny Lambers of bij Cornelis.
Buurtverenigingen konden hun jaarlijkse feestavond houden in de plaatselijke cafés. Ook de repetities door de toneelgroep van de buurt werd in het café gehouden. Zaalhuur? Daar werd niet over gesproken; vaak was de koffie tijdens de repetities ook nog gratis.
Ook werden er zomermarkten georganiseerd. De Daler zomermarkten trokken en trekken nog veel publiek. De organisatie, Stichting Dalen Promotie, zorgt ieder jaar weer voor een goeie markt met veel kramen. Veel van het publiek dat op deze zomermarkten komt, zie ik in het loop van het jaar met de hele familie terugkomen om bij één van de Daler restaurants te komen eten.
Een grote publiekstrekker is de jaarlijkse Missverkiezing. Brengt ook veel mensen in het dorp die later zeker een keer terugkomen.
Ook de Drentse Fietsvierdaagse is een evenement dat veel fietsers in het dorp brengt. Ook zijn er veel deelnemers uit andere provincies en die komen zeker een keer terug in Dalen.
Met al deze activiteiten, ik zal er ook nog wel een aantal vergeten, hoef ik mij op de torenspits niet te vervelen. De afgelopen twee jaar voelde ik mij wel een beetje eenzaam. Door die verschrikkelijke pandemie zijn er heel wat festiviteiten afgelast. Maar het KAN WEER!! Ik keek uit naar alle evenementen die dit jaar op het programma staan. Maar als ik het vanaf de hoogte waar ik sta alles goed heb begrepen, zal er toch het één en ander veranderen in het dorp.
Het aantal zomermarkten is minder. De Missverkiezing gaat niet door. De start van de Drentse Fietsvierdaagse is verplaatst naar ’t Grootveld. En Restaurant Cornelis is gesloten. Ik weet niet wat daar mee gebeurt. Ik mis een aantal activiteiten in ons dorp; ik mis op bepaalde dagen door de week de koffiedrinkers op de terrassen en vooral: ik mis ook het terras van mijn buurman!! Ik hoop niet dat dit een voorbode is van de richting waarin het gaat met de gezelligheid in ons Dorp. “
En stil was de haan.
Ik snap de intentie van de haan. Hij wil graag wat afleiding hebben daar op de torenspits. De enige afleiding voor hem zijn de mensen die in het dorp zijn. Die plezier hebben en graag naar Dalen komen. Hij is bang dat de mensen die in Dalen komen en koffie willen drinken of iets eten, en bij alle cafés tegen een dichte deur aanlopen, niet terug zullen komen.
Ik heb alleen de gevoelens van de haan willen weergeven. Hij bedoelt te zeggen: “Kan de horeca vooral in de vakantie periode niet overleggen dat er 7 dagen in de week één punt in het dorp is waar een kop koffie met eventueel appelgebak te verkrijgen is.”
Ik denk dat ik voorlopig maar even niet in Dalen kom. Ik woon niet in de buurt.
Maar ik kom zeker terug met de viering van 750 jaar Dalen.
De D(w)aler
