Woensdagavond liep ik over de zomermarkt.
Ik ben een maand geleden voor het laatst in Dalen geweest, en ik was toch benieuwd of er nog veranderingen in het centrum waren.
Cornelis al verkocht? Nieuwe eigenaar? Weer een vol terras? Weer de gezamenlijke horeca, die Dalen zo aantrekkelijk kan maken voor de toeristen? Werd de markt weer net zo goed bezocht als voor de coronatijd?
Er waren minder marktkramen. Dus de markt was ruimer opgezet. Ook waren er minder bezoekers. De bezoekers konden mooi ontspannen over de markt wandelen. Ruimte om langs de kramen te lopen en genieten van de prachtige band: Two Dollar Tuesday. En niet te vergeten de ”knieperties”-dames. Ook dit heeft zijn charme.
’s Avonds was het zoals vanouds wel weer gezellig. De enige smet op de gezelligheid is de donkere plek naast de kerk, het lege terras van Restaurant Cornelis, en dat doet mij toch zeer.
Al wandelend over de markt hoorde ik weer een stem die mij riep. Ik wist het al: ‘De Haan’.
De Haan begon te praten
“De laatste keer dat ik je sprak had ik het over de activiteiten in het centrum. En het verplaatsen van de activiteiten van de Drentse fietsvierdaagse naar het Grootveld. Ik heb begrepen dat het ook daar perfect georganiseerd was. Ook was daar de laatste stempelpost. Dit houdt toch veel deelnemers uit het centrum. Ik hoop wel dat dit evenement volgend jaar weer in het centrum plaatsvindt.
Mocht de organisatie toch besluiten om volgend jaar weer naar het Grootveld te gaan, dan is het te overwegen om met de horeca in gesprek te gaan om de laatste stempelpost toch in het centrum te maken.
En er zijn nog wat activiteiten in het centrum heb ik begrepen. Ik kijk uit naar het Vrijmibo-festival op 9 september. Het moet een feest worden voor het hele dorp en voor jong en oud. Als dit een succes wordt, dan hoop ik dat het jaarlijks terugkeert. Als je na de zomer weer een keer in het dorp bent, zal ik je vertellen hoe ik dit festival heb ervaren.
Zo af en toe hoor ik de mensen in het dorp praten over wat er zoal in de wereld gebeurt. En daar maak ik me ontzettend veel zorgen over.
Ze lezen het in de dagbladen, en horen en zien het op het nieuws.
Onlusten, strijd, onderdrukking, dictators enz. We lezen het, horen het, praten erover en veroordelen het. We doen er voor de rest weinig mee. Het raakt ons niet, het is voor ons ver weg.
Maar dan! De toch al gespannen verhouding tussen Rusland en de Oekraïne escaleert. Rusland begint een oorlog met Oekraïne. Het Russische leger trekt Oekraïne binnen. Gebieden worden gebombardeerd. Er vallen veel slachtoffers. Het Westen en Amerika steunen Oekraïne door het leveren van wapens om zich te verdedigen.
Ze leggen Rusland sancties op. Russische tegoeden worden bevroren. Rusland geeft tegengas en probeert het westen te treffen door de gaslevering te minimaliseren en ze dreigen zonodig de gaskraan dicht te draaien. Ook blokkeert Rusland de havens in Oekraïne zodat er geen graan geëxporteerd kan worden naar vooral Afrika.
Het oorlogsgeweld van Rusland is voor ons wel heel dicht bij. Dit raakt ons; dit raakt ons vrije Westen.
De consequenties? Ik weet het niet. Ik sta in Dalen; hoog op de torenspits. Normaal kijk ik alleen tot aan de dorpsgrens en veel naar beneden. Naar het centrum. Dat is mijn wereld. Toch denk ik dat deze oorlog ook de inwoners van ons dorp zal raken. Moet ik mij daarover zorgen maken?”
En de Haan werd stil.
Ik snap de Haan
Hij kan van zijn plaats nu niet ervaren wat de gevolgen van deze oorlog zijn. Misschien dat voor hem over een jaar wel het één en ander duidelijk zal zijn.
Voor mij wordt nu wel van alles duidelijk.
Als gevolg van deze oorlog hebben we te maken met enorme prijsstijgingen.
De verwachting is dat voor een gemiddelde huishouding de energiekosten met 4000 euro per jaar zullen stijgen. Producten worden schaarser en daardoor duurder. Hierdoor loopt de inflatie op tot boven de 11 %. Dit houdt in dat je voor de boodschappen in de winkels 10% meer moet betalen.
Doordat het levensonderhoud duurder is, zal er ergens op bezuinigd moeten worden. En dat bedoelde de Haan volgens mij met dat hij zich zorgen maakt over de activiteiten in het centrum.
Ook ik maak me zorgen. Ik hoop dat er snel een eind komt aan deze verschrikkelijke oorlog. Dat de prijzen weer ‘normaal’ worden. Dat de gezinnen die fors moeten bezuinigen en de eindjes niet aan elkaar kunnen knopen, geholpen worden en niet naar de voedselbank hoeven, maar gewoon boodschappen kunnen doen en weer rustig kunnen slapen.
Maar vooral maak ik me zorgen over de moeders en de kinderen die achterblijven omdat hun man, hun vader, in de oorlog is gesneuveld. Ik maak me zorgen, over het verdriet van de moeders wier zoons niet meer thuiskomen. Gesneuveld in de oorlog. Zij allen zullen zich afvragen: “Waarom hij en waarvoor?”
Ik herinner mij het liedje over kleine Sjaak van Conny van den Bos:
‘Ieder ging zijn eigen weg
En Sjakie werd soldaat
Maar voor miljoenen en voor Sjaak
Kwam de vrede veel te laat.’
D(w)aler
